Vergeet je werkgeheugen niet - Dennis Boxem

De volledige reactie van Dennis voor het hoofdartikel in SWK 228

Slagwerkkrant Plus 24-02-2022 10:55

In Slagwerkkrant 228 (maart-april 2022) publiceerden wij een uitgebreid achtergrondartikel over Drums studeren. Aanleiding was een column in zusterblad Musicmaker. Gitarist Wim den Herder kwam daarin met een prikkelend betoog. Kort samengevat: ‘Ons geheugen is nagenoeg onbeperkt. Ons werkgeheugen is echter juist zeer klein en daardoor snel overbelast. Voor een goed resultaat zou je dus in kleine, overzichtelijke stappen moeten studeren.’ Twaalf vooraanstaande drumleraren kwamen met een uitgebreide reactie, die we online volledig publiceren. Hieronder lees je de reactie van Dennis Boxem. De column uit Musicmaker kun je bekijken als je onder DOWNLOAD klikt op het pdf-icoon.

Dit is een extra web-item naar aanleiding van een artikel in Slagwerkkrant 228, maart-april 2022. Vanaf vrijdag 25 februari in de winkel. Of je kunt deze editie nu al bestellen in onze webshop Muziekmagazines.nl. We sturen Slagwerkkrant op zonder verzendkosten.  

 

DENNIS BOXEM
Redacteur Slagwerkkrant, drumdocent en daarnaast directeur van Popschool Hoeksche Waard

‘Ik ben gemiddeld met vier of vijf nieuwe dingen tegelijk bezig’

 

1. Wat vind je van de uitspraak, en denk je dat het van toepassing is op drums studeren?
Er zit een kern van waarheid in. Ik maak zelf liever onderscheid tussen twee 'mindsets': aan de ene kant studeren, aan de andere kant spelen. Ben je aan het studeren, dan ben je bewust bezig met iets aanleren. En dat kost tijd, moeite, en 'processorvermogen'. Ben je aan het spelen, dan moet die processor eigenlijk niet meer met je eigen spel bezig zijn, maar met de muziek. Lukt dat nou niet, dan is het duidelijk: de beheersing is er nog niet. Dat is deels een stukje 'hersengymnastiek', maar ook voor een heel groot gedeelte spiergeheugen. Zie het als lopen, rennen, zwemmen, fietsen. Je hersenen geven daarbij de impuls: ga lopen. Maar verder is het geen bewuste bezigheid. Je spieren doen het voor een groot deel zelf.

2. Heb je voorbeelden hiervan
A-in je eigen ervaring met drums studeren
Studeren - écht studeren - is vermoeiend. En dat moet ook, want je bent je 'processor' flink aan het belasten. Als ik echt een goede dag heb qua studie wil het nog wel eens voorkomen dat ik op een vrolijke manier licht in mijn hoofd wordt. Een soort natuurlijke 'high'. Heb je een mindere dag dan voel je het bij wijze van spreken kraken. Maar in ieder geval is er op dat moment geen enkele ruimte in je hoofd om iets anders te doen.  Tijdens het spelen heb je dat soort momenten nooit. Sterker nog: op een écht slechte dag dwalen mijn gedachten nog wel eens af, en bedenk ik me dat ik niet moet vergeten om de volgende dag naar de bakker te gaan. Dan kun je niet beweren dat je mentaal erg belast wordt.

B-in je ervaringen met leerlingen/studenten
Een van de meest gebezigde kreten in mijn lesruimte is: 'niet meer nadenken!'. Ik merk dat veel beginners moeite hebben om de stap te maken van bewust spelen naar op gevoel spelen. Dat heeft voor een deel te maken met zelfvertrouwen, en voor een deel met het niet willen loslaten van controle. Want wanneer ken je nu iets goed genoeg om er niet meer over na te denken. En hoe weet je dan dat je iets zo goed kent zonder dat je daar over nadenken. Die transitie van hersenen naar oren is voor veel leerlingen moeilijk, en daar hamer ik ook regelmatig op. Een makkelijke manier om dat te forceren is door gewoon het tempo iets omhoog te gooien. Dan merk je namelijk hoe gemankeerd die processor in ons hoofd is. Want er is vaak maar een klein duwtje nodig om er voor te zorgen dat je hersenen het tempo niet meer bij kunnen houden. En dan kunnen er twee dingen gebeuren: de spieren nemen het over, of het dondert als een kaartenhuis in elkaar. Is het laatste het geval, dan heb je het duidelijk nog niet onder de knie. 

C-in je ervaringen met andere muzikanten of in bands, orkesten, voorstellingen, projecten, etc
Hoe weet je dat je werkgeheugen overbelast is? Nou ja, het gevoel van licht in je hoofd zijn tijdens het studeren had ik al genoemd. Op het podium kan ik me de laatste keer niet herinneren, al zal het in mijn beginjaren echt wel voorgekomen zijn. Het kan 'druk' zijn, zeker als je met clicks, samples en sequences aan het stoeien bent of ook nog backing- of zelfs leadvocals moet doen. Maar dat is een kwestie van voorbereiding, en dat doe je in de oefenruimte. In het verleden heb ik wel eens keyboardpartijen op een sampler getriggerd, waarbij de timing uiterst nauwkeurig moest zijn. Daar heb ik toch echt maar een extra oefensessie voor ingepland, want ik moest daarvoor mijn manier van spelen aanpassen. Stress is daarbij killing, want stress zorgt voor spanning en dat maakt je spel er nooit beter op. 

3. Als je werkgeheugen inderdaad beperkt is, hoe kun je dat dan het best counteren in een uitdagende situatie (b.v. korte tijd om een lang programma met veel partijen in te studeren)

Raar maar waar: als ik een vormschema gemaakt heb van een nummer zit het voor 70 procent al in mijn hoofd. De afgelopen 10 jaar heb ik veel covers gespeeld en dan leer je om in korte tijd een nummer in je hoofd te stampen. Maar dat komt ook omdat de drumpartij niet de moeilijke factor is. Je kunt je focus verleggen naar het instuderen van een song. Dat vraagt een hele andere mindset dan wanneer je een eigen nummer aan het schrijven bent. Dan moet je continu schakelen tussen wat er muzikaal gebeurt, en wat je zelf toevoegt of wilt vertellen.
Als het gaat om het instuderen van een moeilijke partij, bijvoorbeeld een latin-track dan merk ik dat het bij mij het makkelijkst werkt om eerst alle vier mijn ledematen stap voor stap over elkaar heen te plakken. Ik denk dus niet in bijvoorbeeld cascara en clave, maar in wat mijn ledematen los spelen en samen doen. Als ik dat vervolgens onder de knie heb (wat vrij vlot gaat) is het veel makkelijker om de partijen weer 'los' te maken. Nu is dat wel persoonlijk: zo werken mijn hersenen en niet per sé die van iemand anders.

4. Hoe weet je eigenlijk wanneer je werkgeheugen overbelast is? 
Had ik al gezegd dat je gratis high kunt worden? Maar ook de 'buffer' die overloopt is een overduidelijke clue. Het ene moment speel je iets 'bijna goed' en het volgende moment zit je te harken alsof je voor het eerst een paar stokken vasthoudt. Even opstaan, een paar keer diep ademhalen en door. Het werkt echt.

5. Is het hele verhaal niet gewoon een excuus om snel tevreden te zijn over je studie-effort: dus om niet te veel te hoeven studeren?
Twee maten per dag studeren - en alleen die twee maten - vergt juist een hele berg commitment. Persoonlijk zie ik het mij niet lukken. Al was het maar omdat ik veel te snel mijn focus kwijt raak. Ik ben gemiddeld met vier of vijf nieuwe dingen tegelijk bezig, en merk dat dit voor mij het beste werkt. Je hersenen moeten namelijk ook gewoon de kans krijgen om na het oefenen een en ander 'vast te spijkeren'. Dus ik doe bijvoorbeeld 20 minuten onafhankelijkheid. Pak dan even 20 minuten techniek, waarbij de hersenen het rustig aan doen maar de spieren niet en pak dan 20 minuten frasering, feel en timing - waarbij de hersenen een pak meer moeten doen dan je denkt. 

 

Check de volledige reacties van de andere 11 drumdocenten

Vergeet je werkgeheugen niet - Davy Deckmijn

Vergeet je werkgeheugen niet - Eddie Claessens

Vergeet je werkgeheugen niet - Hans Eijkenaar

Vergeet je werkgeheugen niet - Jeroen Vrolijk

Vergeet je werkgeheugen niet - Joost Patocka

Vergeet je werkgeheugen niet - Lucas van Merwijk

Vergeet je werkgeheugen niet - Mark Eeftens

Vergeet je werkgeheugen niet - Mira Burgers

Vergeet je werkgeheugen niet - Olaf Fase

Vergeet je werkgeheugen niet - Richard Moelker

Vergeet je werkgeheugen niet - Yoran Vroom

 

 
Illustratie Lucie Milo

Lees het volledige artikel in Slagwerkkrant 228 (maart-april 2022)
Vanaf 25 februari 2022 in de winkel
Of bestel ’m bij ons via Muziekmagazines.nl

zoeken
zoeken