Lucas van Merwijk in Lockdown - extra bij hoofdartikel SWK 219

Na de fase van reflectie begon de creativiteit weer te borrelen

Lockdown 12-08-2020 19:08

Hier op Slagwerkkrant.nl lees je de volledige verhalen die zij voor ons schreven en zie je de video's en foto's die zij in hun reacties mee stuurden.

Je vindt deze artikelen in een speciale sectie op de website, onder de knop "Lockdown". 

Lucas van Merwijk in Lockdown
Lees in dit artikel de uitgebreide antwoorden van Lucas van Merwijk op onze lijst met vaste vragen, en kun je een aantal video’s bekijken die hij deze maanden maakte, plus tal van albums die hij vanuit zijn archief deze maanden op de streamingdiensten uitbracht.

Het volledige verhaal van Lucas van Merwijk
Lucas van Merwijk: 'De Lockdown heeft er op alle fronten behoorlijk ingehakt. Mijn activiteiten als drummer worden normaliter verdeeld over meerdere fronten. Mijn docentschap aan het Conservatorium van Amsterdam, mijn werk als freelance drummer/clinician en natuurlijk alle concerten en tours van onze eigen bands. Er lopen in ons bedrijf Tam Tam Productions allerlei verschillende producties door elkaar variërend van duoconcerten tot grote producties en theatertours van de Cubop City Big Band, Drums United en de Latin Devils, totaal met 23 medewerkers.

Dit jaar stonden er onder meer internationale tournees gepland met de Latin Devils (voorheen The Soul of Spanish Harlem) door Duitsland. 

En we zouden met onze jeugdpercussiegroep 4Beat naar China gaan. In Nederland hadden we ons voorbereid op het 25-jarige jubileum van de Cubop City Big Band met concerten langs de nationale concertpodia.

Daarnaast stonden er een clinictour naar China gepland, concerten van Drums United met het Artvark Saxofoon Kwartet en meerdere freelance gigs als drummer. Ook stonden er allerlei optredens geboekt met mijn nieuwe duo Klomp en met de Cubaanse pianist Abel Marcel. 

Toen duidelijk werd dat al deze live concerten naar 2021 en 2022 moesten worden verplaatst vroeg dat in eerste instantie om een hoop logistiek geregel en organisatie hetgeen voornamelijk op de schouders van mijn vrouw Roosje terecht kwam die de productionele kant van het bedrijf voor haar rekening neemt. Vervolgens was er een lege concertagenda en de aanpassing naar een totaal andere levensstijl dan ik tot nu toe gewend was.

Niet meer auto in auto uit, geen gesleep met drums, geen hotels, vliegtuig in vliegtuig uit, geen Visa-aanvragen meer, geen repetities, geen lessen in het conservatoriumgebouw. Kortom, het grote onthaasten begon, hetgeen echter niet betekende dat ik eens lekker achter over kon gaan leunen.

Het deel van mijn werk waar echt alles opnieuw moest worden uitgevonden is mijn docentschap aan het Conservatorium van Amsterdam. Sinds een aantal jaren, na het vertrek van Gerhard Jeltes, ben ik verantwoordelijk voor de coördinatie van de drumafdeling. De Lockdown had enorme gevolgen voor de hele gang van zaken, variërend van de hoofdvaklessen, het faciliteren van studiemogelijkheden voor de studenten met elektronische drumsets tot aan het organiseren van de toelatingsexamens en de eindexamens.

Letterlijk alles moest opnieuw uitgevonden worden en de transitie naar On Line ondergaan, wat betekende dat we met het volledige docententeam en de leiding vrijwel dagelijkse intensieve Zoom-besprekingen hadden over de kleinste details, variërend van de juiste audio en camera, Zoom-instellingen voor de drumlessen, tot het verzamelen van play-alongs en pdf's voor de toelatingsexamens. Alle toelatings-, overgangs- en eindexamens verliepen online en vroegen om een perfect passend schema waarin we snel moesten schakelen tussen examenkandidaten over de hele wereld. Op deze dagen begonnen we met studenten uit Azië en eindigden met kandidaten uit de VS en Zuid-Amerika. Zeer bijzonder maar ook bijzonder enerverend.

Heb je online les gegeven, of misschien zelfs genomen?
Als gevolg van mijn vele internationale educatieve activiteiten had ik een aantal jaar geleden m’n studio al klaar gemaakt voor online lessen. Ik gebruik vier camera’s, twee Zoom-camera’s, een Canon en een kleine Wecbam bij m’n pedalen die ik via een Roland Video Switcher bedien. Mijn drums zijn gemiked en de audio loopt ook naar de Roland videoswitcher en vervolgens naar m’n computer. Mijn online-lessen deed ik vroeger hoofdzakelijk via Skype maar de lessen aan mijn conservatoriumstudenten doe ik tegenwoordig via Zoom. Interessant is het om te zien hoe de overgang naar online als gevolg de pandemie in een korte tijd zulke enorme stappen heeft gemaakt. Ik ben al geruime tijd bezig met online lesgeven en het is geweldig om te zien hoe iedereen zich eraan heeft weten aan te passen. Studenten zijn voor de online lessen over het algemeen wat beter voorbereid en leggen noodgedwongen wat meer nadruk op audioproductie en video-opnamen. Als docent vereist het ook een strakkere en betere voorbereiding omdat je het momentum en concentratie echt moet zien vast te houden om te voorkomen dat de les stilvalt.

Het grote bijkomende voordeel van online lessen is dat de reistijd wegvalt en je flexibeler bent in het plannen. Het nadeel is dat je niet in real time kan samenspelen en dat het moeilijk is nuances te horen in dynamiek en sound.

Heb je de Lockdown aangegrepen om meer of anders te studeren?
Ik doe de laatste zes jaar met name in China veel soloconcerten en drumclinics zodat ik, anders dan wanneer je als drummer voornamelijk een begeleidende rol hebt, eigenlijk constant in vorm moet zijn. Dat vereist een bepaalde dagelijks routine omdat ik het me niet kan permitteren een lange periode niets te doen. Nu al deze live tours voorlopig even weggevallen zijn is er meer tijd voor dingen als experiment en verdieping.

Ik ben veel aan het opnemen in onze Tam Tam Studio en ben met een serie nieuwe projecten bezig waaronder een duo-cd met Ilja Reijngoud en een nieuw 4tet album met mijn groep de Music Machine. Iedereen neemt zijn partijen thuis op en we sturen elkaar constant nieuwe tracks waar ieder vervolgens weer wat aan toevoegt.

Conversations in Rhythm is een serie van percussie- en drumvideo’s die ik heb opgenomen met de Venezolaanse percussionist Juan ‘Bulu’ Viloria die in meerdere van onze projecten werkzaam is, afwisselend als sound engineer en percussionist.

Ook heb ik het plan opgevat een derde lesboek uit te gaan uitbrengen. Na mijn eerdere boeken World Rhythms for Drum Set en Advanced Coordination Studies wordt dit een methode met techniekconcepten. Mijn vorige methode schreef ik tijdens een drie weken durende China tour. Dankzij de Lockdown heb ik nu de tijd er thuis aan te werken.

Heeft de Lockdown ook positieve effecten op de creativiteit?
De eerste fase van de Lockdown had op mij voornamelijk het effect van bezinning en reflectie. Dit uitte zich onder andere in het terugluisteren en digitaliseren van oude cassette-tapes. Ook vond ik het leuk om contact op te nemen met bevriende musici die ik in geen jaren gesproken had.

Daaruit voortvloeiend ben ik in de pen geklommen en ben ik voor het blad Jazz Bulletin van het Nederlands Jazz Archief een serie aan het schrijven over de geschiedenis van de latin muziek in Nederland onder de noemer Latin Lowlands.

Tevens kwam ik in deze periode van terugblikken een aantal oude opnamen tegen van onder andere de Cubop City Big Band, Drums United en de Music Machine die nog op de plank lagen en die bij het terugluisteren ervan verrassend goed bleken. Een aantal hiervan heb ik al opnieuw uitgegeven en op de streamingdiensten gezet. Normaal gesproken is dat nogal een tijdrovende klus die flink wat concentratie vraagt. De Lockdown gaf me de tijd dit op een rustige manier te doen en eens op een rijtje te zetten wat we de afgelopen decennia allemaal hebben neergezet.
Het moet gezegd, de Lockdown heeft me op dat vlak een hoop voldoening gegeven. Erg leuk om de complete discografie van Tam Tam Records op Spotify te kunnen zien en de lijst groeit nog steeds.

Slagwerkkrant maakte een aparte playlist van al het werk van Lucas van Merwijk dat momenteel op Spotify staat, met aan het begin van de lange lijst steeds één track van een album. Daarna de hele reeks volledige albums. De eerste 100 tracks kan je hier beluisteren, voor de overige moet je door naar Spotify.

Na de eerste fase van reflectie begon de creativiteit weet te borrelen en zijn we gaan nadenken over nieuwe producties. Zo zijn we nu bezig met het produceren van een nieuwe coronaproof versie van een programma voor Drums United, getiteld Birth of The Beat. De bezetting is voor deze gelegenheid wat uitgedund naar vijf musici en het programma gaat bestaan uit slechts één set van een uur zodat het publiek kan wisselen. We doen dan per avond twee keer dezelfde show en vertellen in een uur tijd het verhaal over het ontstaan van ritme van het allereerste begin tot nu.
Tenslotte ervaar ik het als zeer positief dat ik dankzij de Lockdown weer de tijd en de rust heb naar muziek te luisteren.

Met het propvolle schema van touren, studiowerk, lesgeven en produceren had ik de laatste jaren niet altijd de behoefte om in mijn vrije tijd nóg meer muziek te horen.

Ik luister momenteel naar zowel oude muziek als naar de nieuwste releases en heb veel contact met drumcollega’s Marcel Serierse, Martijn Vink, Yoran Vroom, Joost Lijbaart, Haye Jellema, Mark Schilders en Ramon Montagner. Voor onze studenten aan het Conservatorium van Amsterdam hebben we per genre een serie Essential Drummers Spotify Playlists gemaakt. Heel leuk om te doen, erg inspirerend en het mooiste is natuurlijk dat ik er zelf nog dagelijks van leer. Bedankt Lockdown!

tamtamproductions.com, www.lucasvanmerwijk.com 

Latin Lowlands artikelen aan te vragen bij het Nederlands Jazz Archief info@jazzarchief.nl

Conversations in Rhythm video’s zijn te zien op de Facebookpagina van Lucas van Merwijk

Lees het volledige artikel met 39 persoonlijke verhalen in Slagwerkkrant 219 (september-oktober 2020) 
Vanaf 14 augustus 2020 in de winkel
Of bestel 'm bij ons via Muziekmagazines.nl