Maar hoe zit het met het kenmerkende geluid van Collins' concerttoms? Er zijn meer geheimen te leren... “Mijn vader haatte het om de vellen te verwisselen,” legt Nic uit. “Dat hoort bij het geluid - als ze ingespeeld zijn, krijg je dat geluid. Als het een nieuw vel is, moet je hem inrijden. Ja, dat klinkt zoals het hoort. Brad Marsh, de drumtechnicus, zat daar voordat hij kwam opdagen voor de soundcheck en sloeg er twee uur lang op om er zeker van te zijn dat ze voor hem waren ingespeeld.”
Collins onthult ook een afkeer van het stemmen van drums: “Dat is het In The Air geluid. De bovenste twee concerttoms waren Pearl. Ik herinner me dat de rest Premier was.” “Je hoefde ze niet te stemmen. Je hebt hem gewoon harder geslagen?” vraagt Nic. “Ja, ik heb ze tot onderwerping geslagen,” bekent Collins.
Maar vóór het solosucces was er nog de kleine kwestie van de stap van achter de kit naar de voorkant van het podium - een reis die Collins niet van plan was te maken. Maar toen Peter Gabriel onverwacht Genesis verliet, werden ze gedwongen om grote veranderingen door te voeren.
“We waren halverwege een tournee door Amerika, [Gabriel] vertelde het onze manager en ik denk dat Tony Banks er lucht van kreeg. Vanaf dat moment wisten we dat Pete op elk moment kon vertrekken, maar we moesten een tournee van 150 shows doen.”
En dat had - ongelooflijk - kunnen betekenen dat we zonder zanger verder moesten: “Ik was degene die, toen Peter wegging, zei: 'Oké, laten we het instrumentaal doen,” zegt Collins. “En iedereen maakte me belachelijk en zei dat ik mijn mond moest houden en terug in mijn hok moest gaan. Maar, weet je, ik zag dat ze gelijk hadden.
“Het zat niet in mijn hoofd om de zanger te worden. Maar niemand anders wilde de baan. We hebben lang gezocht naar een zanger, maar dat heeft niet veel opgeleverd. Ik zong alle liedjes tijdens de audities, voor de jongens die auditie kwamen doen. En ik begon, over het algemeen, een beetje beter te klinken dan zij...”
“Vanaf het eerste optreden hielden de fans van hem omdat hij al deel uitmaakte van de band. Het was niet zo dat er een nieuwe man moest komen die het publiek voor zich moest winnen,” legt Nic uit. “Ja, mijn excuus was dat mijn stem altijd al op de achtergrond te horen was, of het nu achtergrondzang was of hier en daar een leadzang,” geeft Collins toe.
“Het eerste optreden dat ik deed als zanger was in Londen, Ontario, en ik ging op, en ik liet de microfoonstandaard niet los. Dat werd mijn drumstel. Het is een beetje griezelig. Ik heb het altijd gemist om achter het drumstel te zitten, weet je? Ik dacht dat ik daar beter in was dan in zingen, dus ik miste het.”
foto Drumeo/Youtube
Collins was al snel bezig met het schrijven en demo's maken van zijn eigen nummers met zijn leadzang op de voorgrond, maar hij had nog een vertrouwensboost nodig. “Ik herinner me nog heel goed dat Ahmet Ertegun [medeoprichter en president van Atlantic Records] in Londen was, en hij en ik konden altijd goed met elkaar opschieten,” legt Collins uit.
“Dus ik ging naar zijn huis en we dronken een paar drankjes en ik zei: 'Ik heb hier een cassette, als je die wilt horen.' Hij zei: 'Ik wil het graag horen'. Dus ik zette hem op, en het waren gewoon mijn demo's, weet je. En hij zei: 'Wat je er ook mee doet, ik wil erbij betrokken worden', wat me het vertrouwen gaf dat ik nodig had. Dus ik ging vol zelfvertrouwen naar huis.”
Maar hoe zit het met de oorsprong van Collins unieke drumgeluid en - slik - die drumfill?
“We waren in het Townhouse waar een live-ruimte was. Ik had drie of vier tracks gedaan met Peter [Gabriel] en realiseerde me dat als je de microfoons in de hoeken zette en ze comprimeerde, het fantastisch klonk. En hij zei, 'Wat is dat? Ik zei, 'Niets. Ik speel gewoon met het geluid'. En hij zei, 'Geef me dat 10 minuten'. Dus dat speelde ik, geen afwijkingen, geen fills, en dat werd The Intruder. En ik zei tegen hem: 'Mag ik een kopie van die drumloop?' Hij was er niet zo blij mee. Maar ik wilde gewoon het geluid onthouden.
“Dus tegen de tijd dat ik en [producer] Hugh Padgham mijn tracks gingen doen, kwam In The Air op de lijst en er was geen drumfill,” legt Collins uit. “De misvatting over de In The Air fill is dat het allemaal zorgvuldig was uitgedacht. Maar dat is gewoon de fill die ik deed op die specifieke take op die specifieke dag.
“Ik bedoel, ik heb wel vier of vijf verschillende fills gedaan terwijl Hugh de puntjes op de i zette. En dat was dat. Ik ging naar binnen om ernaar te luisteren. We waren het er allemaal over eens dat we het niet nog een keer hoefden te doen. Ja, het veranderde mijn leven.”
In The Air Tonight zou Collins' signatuurnummer worden en een belangrijk onderdeel van zijn live-optredens, die altijd een speciale presentatie kregen. Eén zo'n uitgebreide tourtruc bestond uit een Collins die alleen op het podium stond en het nummer begon te spelen voor een publiek wiens aandacht werd getrokken door de complete afwezigheid van een kit op het podium. Dan, met die fill groot opdoemend, zou er op magische wijze een drumstel uit het podium omhoog komen en Phil zou er op los beuken met nog een paar seconden over. “En de zaal werd gek.”
De dingen gingen echter niet altijd volgens plan. “Het was de '96, '97 Dance Into The Light tour,” zegt Collins. “Ik liep altijd rond het podium, maar ik liep rond en zag de gebruikelijke lichten niet opkomen. En ik dacht dat is raar... En er was geen drumstel...
“Het stond op een lift, maar het lag nog steeds op de vloer in een gat in het midden van het podium en ik wist niet wat ik moest doen... Dus sprong ik in het gat en speelde de fill en zong... En niemand van het publiek kon me zien!
“Aan het eind kwam ik uit het gat en legde ik het publiek uit wat er was gebeurd.”
Collins is tegenwoordig natuurlijk met pensioen en het is duidelijk dat een slechte gezondheid zijn muzikale carrière voortijdig heeft beëindigd.
“Het is nog steeds een beetje aan het bezinken,” geeft hij toe. “Weet je, ik ben 71. Ik heb mijn hele leven gedrumd, om dat plotseling niet meer te kunnen doen is een schok. Het drummen heeft zijn tol geëist van mijn handen en benen.
“Als ik niet meer zo goed kan doen wat ik deed, dan ontspan ik me liever en doe ik niets meer. Als ik op een dag wakker word en ik kan een paar drumstokken vasthouden, dan zal ik het proberen. Maar weet je, ik heb het gevoel dat ik mijn airmiles heb opgebruikt.”
Misschien vat bassist en bandlid Leland Sklar het einde van dit verhaal wel het beste samen: “Als je op straat liep en je kwam Phil tegen, en hij had geen idee wie hij is, en je raakte in gesprek en je zei tegen hem, dus wat doe je? Hij zou voor alles zeggen: 'Ik ben drummer'.
“Man, hij is een blije kampeerder als hij daar achterin zit. En dat is ook een van de echte hartverscheuringen, het feit dat hij dat is kwijtgeraakt.”
Phil Collins: Drummer First is nu te zien op YouTube.
Links Brandon Toews van Drumeo en in het midden Nic Collins, die samen drie jaar aan deze documentaire werkten.