In memoriam Paul Motian
Jazzlegende en gerespecteerd bandleider overleden
Muzieknieuws 23-11-2011 09:55
Legendarisch jazzdrummer Paul Motian is 22 november overleden op 80-jarige leeftijd. Motian werd bekend als drummer bij het Bill Evans Trio, speelde kort met Thelonious Monk en leidde tal van andere projecten. Hij was een van de eerste moderne drummers die verder keek dan alleen maat houden.
Stephen Paul Motian, van Armeense afkomst, werd geboren op 25 maart 1931 in Philadelphia en groeide op in Providence. New York was zijn stad sinds 1953. Hij overleed er op 22 november 2011.
Touren deed hij nauwelijks meer, de laatste jaren, maar in New York bleef Paul Motian optreden, met het trio Live At The Village Vanguard-releases als getuige. En hij speelde op tientallen albums, onder eigen (band)naam voor prestigieuze labels ECM en Winter & Winter, en met andere artiesten, in uiteenlopende bezettingen en stijlen.
's Mans discografie is enorm, met de opnames met het Bill Evans Trio eind jaren vijftig als startpunt. Tussen 1967 en 1979 speelde hij veel met Keith Jarrett. Bebop bleef een startpunt voor Motian, maar hij begaf zich gaandeweg zijn loopbaan graag op vrijer terrein. Zelf noemde hij de opnames met pianist Paul Bley in de jaren tachtig hierin bepalend.
Ondergetekende interviewde Motian in 2006 voor Slagwerkkrant, na het verschijnen van zijn album Garden Of Eden. Interviewen, daar hield hij eigenlijk niet van, al had hij nu weer even de smaak te pakken. Het maakte dat hij terugkeek op zijn carrière: ‘Ik weet niet… ben ik opeens 75! Dat is zo hard gegaan, man. Ik heb er nooit zo bij stilgestaan. Hoe ouder je wordt, hoe sneller het allemaal gaat.’
Motian omschreef zichzelf toen als een gelukkig mens. Blij met zijn opnames, blij met zijn band met muzikanten de helft van zijn leeftijd, blij met zijn drumstel en de manier zoals dat op zijn opnames klinkt. Want dat was toch wel een feit, dat hij het liefst op dat drumstel speelde: ‘Dat kan ik tegenwoordig. Ik speel zeker tijdens opnames niet meer op een andere set. Ik zeg niet dat het de reden is dat ik minder op tournee ben, maar dat ik dan aldoor op andere drumsets moet spelen is wel een groot nadeel. Het is gewoon minder leuk als je niet je eigen spullen hebt.’
Die spullen waren van Gretsch, Paiste en Zildjian. Ongedempte trommels in voor jazz grote maten, oude bekkens, de hi-hat groot en zwaar. En dan toch zo licht spelen dat de muziek soms verstilt. Naar aanleiding van het album I Have The Room Above Her (uit 2004, met gitarist Bill Frisell en saxofonist Joe Lovano), waarop Motian bijzonder weinig noten speelt, vroeg ik hem hoe ver de kunst van het weglaten naar zijn mening kan worden doorgevoerd.
'Haha, nou, dat kan nog veel verder, hoor. Ik hou van ruimte laten, je hoeft toch niet alles vol te spelen? Ik deed ooit een workshop, misschien was het wel in Nederland. Daar ging het over om en om vier maten soleren. Alle drummers deden hun uiterste best om als ze aan de beurt waren die vier maten verschrikkelijk vol te slaan. Waarom? Je kunt vier maten ook vullen met één klap en veel ruimte.' (Mark van Schaick)
Het Paul Motian 5tet op North Sea Jazz, 1995:
Het trio met Joe Lovano en Bill Frisell in the Village Vanguard, 2005:
