Jeroen Vrolijk - Een drumleven zonder drank en drugs

Een bijzonder verhaal, waardevolle inzichten en een 6-stappenplan

Muzieknieuws 14-05-2020 11:52

door Bouke Bijlsma

Er zijn talloze verhalen over mensen die een absoluut dieptepunt bereiken, en dan de kracht vinden om zich op te richten en het roer om te gooien. Die verhalen zijn bijna altijd interessant, omdat ze gaan over menselijke kracht, menselijke zwakte en opnieuw menselijke kracht. Het verhaal van Jeroen Vrolijk – behalve sessiedrummer en bandleider ook drumschoolhouder van zijn eigen Drummerslab en schrijver van het lesboek de Heronimus Drummethode deel I – is voor ons extra bijzonder omdat muziek en drums een nadrukkelijke rol spelen bij zowel die zwakte als die kracht.
Hij schreef ons: ‘Sinds 29 september 2007 ben ik abstinent van drugs en drank. Daardoor ben ik gaan lezen over processen, cognitief handelen van mensen, bewust versus onbewust reageren, creatieve processen, werking van de hersenen. Ik ben deze zoektocht begonnen om erachter te komen waarom en waar ik ergens tijdens mijn muzikale loopbaan de ‘destruct button’ had ingedrukt. Ik zou graag iets schrijven over hoe mijn herstel heeft geholpen bij het oppakken van mijn passie, muziek maken en drummen in het bijzonder.’
Lees hieronder het persoonlijke verhaal van Jeroen Vrolijk, dat voor iedereen herkenbare punten zal bevatten. Je krijgt een aantal bijzondere inzichten aangereikt en Jeroen presenteert ook een mooi setje tips: 6 stappen naar een intelligente manier om je drumstudie een boost te geven! Check it out!

New Morning in de NL line-up met o.a. toetsenist Maarten Helsloot en bassist Jeroen Vierdag

Je schrijft dat je voor de ommekeer de ‘destruct button’ had ingedrukt, en rept van ‘drank en drugs’; dat klinkt behoorlijk heftig. Kun je er meer over vertellen? Hoe moet ik mij dat voorstellen?
‘Ik hoop dat er nog muzikanten zijn die zich kunnen herinneren wat het is om veel te spelen in de amusementsindustrie, in de jaren '80 en ‘90. Ik speelde gemiddeld zo'n 200-220 shows per jaar! Bedrijfsevenementen, discotheken, tentfeesten, jaarbeurzen/markten. Dat is dus zonder vakantie(s), zonder een gezin en er maar op los leven zonder duidelijke focus, gewoon maar spelen, werken, geld verdienen. 
'Ik speelde in die tijd o.a. in een artiestenbegeleidingsband waarmee ik het hele land af reisde. Na een optreden reed ik maar door naar de kroeg of discotheek om de overtollige adrenaline kwijt te raken. ik had ook niets of niemand om voor naar huis te rijden. In de plaatselijke horeca wachten andere eenzame mensen om samen je verdriet of frustratie mee weg te drinken. Met drugs op werd het snel 6-7uur ‘s ochtends voordat ik de kroeg werd uitgegooid. Totdat je erachter komt dat je afhankelijk bent van dat spul om te functioneren. Van recreatief gebruik werd het een dagelijkse afhankelijkheid. Je hebt zelf geen idee wanneer je in die neerwaartse spiraal terecht komt, behalve als je eruit wilt stappen, dan kom je er niet meer uit.
‘De naam New Morning slaat op een nieuwe dag, een nieuwe kans om iets van je leven te maken. Ik vraag mezelf af, wil ik vandaag iets opbouwen of wil ik iets of iemand naar beneden halen? Ik wil eigen muziek maken, met muzikanten die beter zijn dan ik en op plekken komen waar ik nog niet gespeeld heb. Zo probeer ik de afgelopen 12,5 jaar te leven.’

Is er een duidelijk moment/aanleiding geweest om het roer om te gooien en schoon schip te maken?
‘Ik denk dat ik me ging realiseren dat mijn leven stuurloos was geraakt. Ik lag letterlijk en figuurlijk op de grond. Toen heb ik mezelf laten opnemen in een afkick-kliniek, 100% vrijwillig overigens. Ik had echt professionele hulp nodig hoe om te gaan met emotionele pijn, een wat eenzijdig ontwikkelde persoonlijkheid, behoefte aan erkenning, gebrek aan zelfvertrouwen en eigenwaarde.’

Was muziek daarbij een steun of juist een valkuil?
‘De eerste 6-7 maanden in mijn herstel was het beter om even niet met optreden bezig te zijn. Je zet een alcoholist niet in een uitgaansgelegenheid met drinkende mensen. Daar moet je jezelf niet aan blootstellen, vind ik. Na een paar maanden werd ik gevraagd om een jazzplaat op te nemen met het trio van pianist Jan Willem van Delft. Dat gaf een heel ander perspectief op hoe ik in een veilige omgeving toch muziek kon maken.’

Archiefinterview uit 2009 (SWK150)
Klik onder Downloads op het pdf-icoontje om dit interview terug te lezen

Muziek maken en drummen heeft naast een heleboel andere dingen ook te maken met structuur. Zou je kunnen zeggen dat drummen op een bepaalde manier helpt bij het vinden van structuur?
‘Ik denk het niet. Muziek maken is wat ik doe, niet meer wie ik ben. Ik vind het leven van een professioneel muzikant juist heel erg onregelmatig, denk aan je werktijden. Soms zit je thuis, andere weken werk je 60-70 uur. Dan bedoel ik drummen als beroep.’

In onze mailwisseling vertelde je ook over jouw connectie met Pamela Lynn Seraphine, de vrouw van Chicago-drummer Danny Seraphine, en haar verzoek aan jou om meer te vertellen over jouw ervaringen.
‘Dat is echt een spirituele zoektocht geworden door de jaren heen. Pamela is heel wetenschappelijk bezig met de kracht van drumritmes spelen en te zoeken naar wat voor processen zich afspelen tijdens het drummen. Zit er kracht in het gebruik en spelen van ritmes? Nou en of! Ze gebruikt trommelen in een therapeutische setting, met mensen met autisme en dergelijke. Sinds 2014 ben ik veel interessante research tegengekomen over drumtherapie en het effect van ritme op de werking van het brein. Ik vond haar boek ‘The Drummer’s Manifesto’ super interessant. Ze weet wat het is om met een ‘working drummer’ met een verslaving samen te leven en min of meer alleen vier kinderen op te voeden. Haar man is ook bekend met het programma van AA en NA en beschrijft dat ook in zijn eigen biografie. Verslaving schept ook een band. Ervaring, kracht en hoop delen leer je in het 12-stappen programma. Je weet ergens dat je een survivor bent van iets wat heel destructief is.’

Je bent sinds 29 september 2007 vrij van drank en drugs. Hoe heeft dit sindsdien je muziekleven (en gewone leven) veranderd?
‘Er is structuur, een liefhebbende vrouw, twee prachtige dochters, verantwoordelijkheden, maar ook meer rust in m’n hoofd. Daardoor ga je anders spelen. M’n spel heeft meer diepte gekregen, tenminste, dat is wat ik terugkrijg van medemuzikanten. Ik heb de mogelijkheid gekregen om mezelf te ontwikkelen in andere zaken dan muziek. Organiseren, ik werk als eventmanager bij een reclamebureau. Doceren op een middelbare school. Zaken waar ik beter in wil worden. Een zorgzame vader worden met geduld, haha...
‘Mijn mentor op VO zei tegen mij: wat je aandacht geeft groeit. Dat kun je positief interpreteren, aandacht voor je gezin, voor muziek. Maar ook negatief. Ik vond het belangrijk dat mensen mij aardig vonden, succesvol, super goed en grappig. Amerikanen noemen dat ‘Counterfeit Gods’, daar kan ik niet gelijk een krachtige vertaling voor te vinden in het Nederlands. Zaken die voor jou ‘heilig’ zijn: geld, macht, goedkeuring.’

Zijn er naast de voordelen ook nadelen (en dus indirecte valkuilen), bijvoorbeeld relaxter spelen na een biertje, het missen van een bepaalde sfeer?
‘Het voordeel is dat ik nog leef en dat besef ik me dagelijks. Ik had hartstikke dood kunnen zijn door bijvoorbeeld een overdosis of giftige pillen. Ik heb drie auto-ongelukken veroorzaakt waarvan er eentje absoluut anders had kunnen aflopen als ik niet met 80km/u tegen een stilstaande auto was gereden maar tegen die vrachtwagen ernaast, die ik op een haartje gemist heb. Ik ken de werking van alcohol maar kies ervoor om nuchter door het leven te gaan. Ik heb er veel andere zaken voor teruggekregen, een nieuw leven zonder verslaving. Dan is het gemis van dat ene biertje een klein offer. Als iemand met een verleden in verslaving weet ik donders goed dat het niet bij dat ene biertje blijft...’

Jeroen met Martin Buitenhuis (Van Dik Hout) en Paul de Munnik

Zie je het als leraar/educator als een taak dit volledige verhaal mee te geven aan je leerlingen en zelfs medemuzikanten? 
‘Nee, mijn verhaal staat niet centraal vandaag. De leerling staat centraal in de les. Dat geldt ook voor optredens. Ik kom voor de muziek, het samenspel, de connectie en het publiek. Soms begint een medemuzikant over zijn of haar ervaringen met drank. Ik moet zeggen dat ik zelden of nooit meer met muzikanten speel die geen maat kunnen houden met alcohol. Ik weet gelukkig met wie ik op pad ben. In zo’n geval kan ik delen over de waanzin, uit de dagen dat ik bezopen achter het stuur kroop of onder invloed mijn werk probeerde uit te voeren. Ik heb geleerd te reageren met begrip en empathie, omdat je zelf ook ervaringen hebt die schaamtevol zijn. Soms vertellen leerlingen over de scheiding van hun ouders, of over gepest worden. Muzikanten die twijfelen of ze nog door moeten gaan met hun werk. Soms voel je dat ze niet alleen voor drumles komen maar gewoon hun verhaal kwijt willen.’

Jeroen geeft drumles aan destijds 8-jarige Kick Woudstra (nu o.a bij Trijntje Oosterhuis, Candy Dulfer, Maan)

Je schreef ook dat je graag iets zou willen vertellen over drummen en effect daarvan op de hersenen.
‘Ik hoop dat ik drummers kan helpen met gericht studeren, dat we bewust worden van processen in je brein tijdens het drummen. De meeste drummers – waaronder ikzelf – lopen tegen technische beperkingen aan. We kijken naar video’s waarin drummers een ongekend hoog niveau laten zien. Maar er komt zo veel meer bij kijken. Bewust worden van je eigen studieproces helpt je stap voor stap je spel aan te pakken en naar een hoger niveau te tillen. Daarvoor heb ik hieronder een stappenplan uitgewerkt.

In 6 stappen naar een intelligente manier om je drumstudie een boost te geven!

• De Frontale kwab, het gedeelte van je hersenen regelt het spelen van bijvoorbeeld een groove, maar ook het aanpassen van je handen en je bovenlichaam bij het uitvoeren van ritmische patronen met aandacht voor detail. (Coördinatie)
• De Parientale kwab verwerkt het gevoel dat je krijgt van je stokken op de trommels. Het registreert datgene wat je aan muziek om je heen hoort terwijl je bezig bent.
• De Temporale kwab registreert de toonhoogte van je drums, ritme, muziek via je gehoor maar reguleert ook je ademhaling tijdens je drumworkout. Het herinnert zich ook het gevoel als een oefening goed, gaat maar ook wanneer het slecht gaat. Nadenken over een moeilijk ritme.
• Achterhoofdskwab (Occipital) zorgt ervoor dat je noten kunt lezen.
• Het Cerebellum is zeer actief bij drummen, reguleert je timing, je motoriek, coördinatie en je houding achter je drumstel. Spiergeheugen of een ritme spelen ‘zonder dat je erbij nadenkt’. Improviseren komt ook vanuit dit gedeelte van je hersenen.
• De Hersenstam zorgt ervoor dat je actief bent en alert tijdens het drummen. Reguleert ook ‘autonome functies’ zoals hartslag, bloeddruk, ademhaling.

Ik heb een aantal woorden vetgedrukt en daarmee heb je meteen een stappenplan, een methode voor je jezelf of je studenten om ze te helpen met hun beperkingen. Dat klinkt misschien zwaar; noem het dingen waar je tegenaan loopt bij het drummen. Het is meer gericht op bewust worden van processen dan een paar oefeningen uit een drumboek, een toverspreuk en hopla je kunt drummen. De Heronimus Complete Drumworkout in 6 steps zal oefeningen bundelen die je wellicht al kent uit andere methodes. Zo laat Benny Greb je in zijn boek meetellen door op iedere tel ‘chit’ te zeggen. Gary Chester had het over het ‘zingen’ van de melodie. Dat zijn zomaar twee voorbeelden van iets vergelijkbaars.’

Hoe zie je de toekomst? Welke kant wil je op, creatief en als persoon?
‘Ik heb met de laatste ep van New Morning The King Kong Sessions geprobeerd mezelf meer te ontwikkelen in het hele proces van inspelen tot produceren. Van het mixen naar uiteindelijke resultaat. De vormgeving van de plaathoes en het lanceren van mijn muziek op de social platforms. Ik heb alles zelf gedaan en als ik het niet wist hulp gevraagd.
'Er komt dit jaar een New Morning The Vocal Album uit. Dat wordt een funky jazz/fusion-plaat met vocalen. Daarnaast ben ik bezig om een crowdfunding op te zetten voor een eBook met ‘embedded’ muziek. Preventie voor jongeren tegen alcohol en drugs in de vorm van mijn eigen verhaal begeleid door de soundtrack van mijn leven. Het zijn 12 tracks die ik sinds 2013 heb opgenomen, waarbij de tekst mij aanspreekt of gewoon een tof muzikaal moment. Ik stond in Gelredome voor 30.000 mensen maar ook voor zes man in een ranzige kroeg. Die ervaringen kun je delen om je verhaal over te brengen.’

Jeroen Vrolijk is behalve sessiedrummer en bandleider ook drumschoolhouder van zijn eigen Drummerslab en schrijver van het lesboek Heronimus Drummethode deel I. Als je daar meer over wilt weten, ga dan naar de website van Jeroen Vrolijk of de website van Drummerslab.